En dan sta je ook als huisarts machteloos aan een ster­fbed van je patiënt. Je patiënt heeft nog maar kort te leven. Zijn familie is heel verdrietig. Naast dat het afscheid nemen moeilijk is, is ook de zorg voor de geliefde zwaar. Ze willen er te allen tijde zijn, als partner of familie die afscheid neemt, maar niet als de oververmoeide verzorgers.

Tekst: Juliëtte Verhagen, huisarts en Kaderarts Palliatieve Zorg

De nachten zijn lang en intens en de naasten komen niet aan hun rust toe. Een mooi moment om te gaan kijken naar nachtzorg, zodat de familie gedurende de nacht kan slapen om energie op te doen voor de dag.

Maar dan ontvang je het bericht dat er geen thuiszorg beschikbaar is om de mantelzorger te ontlasten in de nacht. Het gevoel van machteloosheid bekruipt je als huisarts. Je dacht het thuis sterven voor je patiënt mogelijk te maken. Zouden we het nu op het laatste moment niet kunnen realiseren? Het is 17.30 uur, wie kan ik nog bellen. Dan denk ik aan de Kap, de vrijwilligersorganisatie die hulp en zorg in de thuissituatie biedt. Wie weet hebben zij nog een tip. Het zal al wel te laat zijn.

Wat schetst mijn verbazing als ik toch nog iemand aan de lijn krijg, blij verrast. Ik leg mijn probleem voor en blijk precies de goede persoon aan de lijn te hebben. Ze vertelt me dat er bij de Kap ook een groep vrijwilligers is die in de palliatieve terminale zorg (VPTZ) werkzaam zijn.

Normaal is het nodig dat de coördinator naar aanleiding van de hulpvraag een intake gaat doen, nu willen ze een uitzondering maken omdat we zo omhoog zitten. Ze gaat proberen iemand te vinden die diezelfde nacht nog bij mijn patiënt kan gaan zitten om de mantelzorgers te ondersteunen c.q. ontlasten.

Wat geweldig als blijkt dat er die nacht en de volgende nachten iemand bij de patiënt kan komen uit de bewuste poule vrijwilligers. Naast er zijn, is er ook een stukje professionaliteit bij de vrijwilligers, wat mensen steun geeft. Voor de huisarts, maar vooral voor de mantelzorger een grote opluchting.

Het sterfb­ed is voor de patiënt gelopen zoals hij het zich had voorgesteld. Thuis sterven met de dierbaren om hem heen. Dankbaarheid van patiënt, mantelzorger en de huisarts.

Meer weten over onze VPTZ vrijwilligers? 
Neem dan contact op met Therèse Siebenga, Coördinator Vrijwilligers VPTZ via t.siebenga@dekap.nl.